Refluks, to jest cofanie się treści żołądka przez niedomknięty wpust do przełyku. Zgaga, czyli ból jest tego objawem.
Zgaga pojawia się wówczas, gdy kwaśna treść żołądka przedostanie się do przełyku i drażni jego śluzówkę. Powstający ból jest określany jako pieczenie lub rozpieranie za mostkiem. Może to być jednorazowa sytuacja, ale może się powtarzać i prowadzić do stanu zapalnego a z czasem do groźnych powikłań.
Jak powstaje refluks?
Wrotami, które uniemożliwiają przedostanie się treści żołądka do przełyku jest jego wpust. Co zatem sprawia, że ten okrężny mięsień nie pracuje prawidłowo?
Jest on zamykany i otwierany w zależności od stopnia zakwaszenia zawartości żołądka. Po posiłku prawidłowo zakwaszona treść (wysoka kwaśność = niskie pH, ok. 1,5) daje sygnał do zamknięcia wpustu. Jeśli stopień zakwaszenia jest niedostateczny (pH 4-5) wpust jest niedomknięty, a żołądek wypełniony zjedzonym pokarmem, to łatwo dochodzi do refluksu ( cofania do przełyku). Przemieszczająca się treść jest kwaśna; za mało żeby spowodować zamknięcie wpustu ale wystarczająco żeby podrażnić delikatną śluzówkę przełyku.
Może się zdarzyć, że posiłek nie wywołał zgagi ale został popity wodą (sokiem, piwem, kompotem – wszystko jedno czym) i wtedy się pojawiła. Co się stało? Woda rozcieńczyła treść żołądka i wpust się otworzył ponieważ jego chemoreceptory odczytały pH jako bezpieczne. Dzieje się tak zwłaszcza po spożyciu pokarmów, które są trawione przy wysokim pH (mało kwaśnym), np. ciasta, słodycze, owoce. W skrajnych przypadkach już samo spożycie owoców może spowodować dyskomfort.
Przyczyny refluksu mogą być też mechaniczne. Wpust żołądka jest wzmacniany przez odnogi przepony, a ich mięśniówka jest połączona łańcuchem zależności z sąsiednimi strukturami: śródpiersiem, osierdziem, podstawą płuc, opłucną, kręgosłupem i wieloma innymi. Co zatem może naruszyć równowagę w tym układzie? Scenariuszy może być wiele, np. urazy, operacje, nieprawidłowa postawa ciała, uraz okołoporodowy itd.
Czy refluks dotyczy tylko przełyku?
Czasem treść żołądka może docierać aż do krtani, gardła lub oskrzeli a nawet przez trąbkę Eustachiusza do ucha środkowego i w tych miejscach wywoływać stan zapalny. Dochodzi do tego głównie podczas snu, ponieważ w pozycji leżącej zwieracz ma naturalnie mniejsze napięcie. To dlatego osoby ze skłonnością do refluksu nie powinny się kłaść do łóżka ani wykonywać prac fizycznych (szczególnie wymagających pochylania) nawet do 2-3 godzin po posiłku.
Leczenie refluksu
W zależności od rodzaju czynnika etiologicznego rekomendowane są dwa tory postępowania.
Jeśli przyczyny są strukturalne najlepsze efekty daje terapia osteopatyczna.
Jeśli natury biochemicznej, działania powinny zmierzać do podwyższenia stopnia zakwaszenia soku żołądkowego.
O tym, a także o przyczynach i konsekwencjach zaburzeń wydzielania żołądkowego – w następnym artykule.
Brak komentarzy